بررسی میزان کالوس‎زایی و تحمل ریزنمونه‎های مختلف ارقام پنبه (gossypium sp.) به تنش شوری در شرایط درون شیشه‎ای

نویسندگان

کمال قاسمی بزدی

بهروز آیدین

چکیده

دستیابی به روش‎های کم هزینه و کوتاه مدت جهت دسترسی به لاین ‎ های متحمل به تنش ‎ های غیرزنده در برنامه‎های به‎نژادی گیاهی از کاربردهای مهم کشت بافت می ‎ باشد. در این تحقیق، ابتدا میزان کالوس ‎ زایی ریزنمونه‎های جنین نارس، محور زیر لپه و ریشه ارقام پنبه ساحل، سپید، نامبر 200، باربادنس و خرداد روی محیط کشت ms حاوی ترکیبات مختلف هورمون ‎ های d - 2, 4 و bap مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج تجزیه واریانس، میزان کالوس ‎ زایی تحت تأثیر رقم، نوع ریزنمونه، ترکیب هورمونی محیط کشت و اثر متقابل ریزنمونه× محیط کشت در سطح احتمال یک درصد معنی ‎ دار بود . براساس مقایسه میانگین داده‎ها به روش آزمون حداقل اختلاف معنی ‎ دار ، بیشترین میزان کالوس‎زایی مربوط به ریزنمونه جنین نارس و رقم نامبر 200 بود که روی محیط کشت ms حاوی 5/0 ‎ میلی ‎ گرم در لیتر d - 2, 4 مشاهده گردید، درحالی که ریزنمونه ریشه رقم سپید کمترین میزان کالوس ‎ زایی را نشان داد. با انتقال کالوس ‎ های تولید شده به محیط کشت‎های حاوی غلظت ‎ های مختلف کلرید سدیم و بررسی میزان رشد نسبی کالوس‎ها مشخص گردید که تحمل ریزنمونه ‎ ها به کلرید ‎سدیم تحت تأثیر رقم، نوع ریزنمونه، غلظت کلرید ‎سدیم و تمام اثرات متقابل آنها در سطح احتمال یک درصد معنی‎دار می‎باشد. بیشترین میزان رشد نسبی کالوس‎ها روی محیط کشت‎های شوری، مربوط به ریزنمونه جنین نارس و ارقام خرداد و سپید به ترتیب ب ا 3/77 و 2/76 درصد بود ، درحالی که ریزنمونه ریشه رقم نامبر 200 با 9/17 درصد کمترین میزان تحمل را به کلرید ‎سدیم نشان داد. رشد نسبی کالوس ‎ ها در تمام ریزنمونه ‎ ها و ارقام، با افزایش غلظت شوری در محیط کشت کاهش پیدا کرد به‎طوری که تیمار شاهد (بدون کلرید ‎سدیم) با 6/51 درصد بالاترین میزان رشد نسبی و محیط کشت حاوی 3 میلی ‎ گرم در لیتر کلرید ‎سدیم، پایین‎ترین سرعت رشد نسبی کالوس را با 6/20 درصد به خود اختصاص دادند. با انتقال ریزنمونه‎های متحمل انتخاب شده به محیط کشت ‎ های با غلظت‎های بالاتر 5/3 و 4 میلی ‎ گرم در لیتر کلرید سدیم مشخص گردید که هیچ یک از کالوس‎ها و ریزنمونه ‎ ها قادر به زنده‎مانی و رشد روی این محیط کشت ‎ ها نبودند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تحمل به شوری در ژنوتیپ‌های آلوتتراپلوئید پنبه (Gossypium sp.) به کمک روش‌های آماری چند متغیره و شاخص‌های تحمل به تنش در مرحله جوانه زنی

Salinity is one of the most important factors limiting agricultural production. Cotton, as an oil-fiber plant, is one of the most important industrial plants and is sensitive to salinity, especially at germination and seedling stages. Therefore, in this study, 14 allotetraploid varieties of commercial and local cotton were selected. The study was carried out as factorial with a completely rando...

متن کامل

واکنش ژنوتیپ‌های پنبه (Gossypium hirsutum L.) به تنش شوری در شرایط استان اصفهان

In order to examine the impact of different levels of salinity on yield and germination of 40 cultivars and local populations of cotton in greenhouse and field experiments were conducted at Rodasht Agricultural Research Station - Isfahan. In greenhouse experiments using a completely randomized design with three replications, effect of water with a salinity of 9 dS m-1 on germination rate and pe...

متن کامل

ارزیابی میزان تحمل پذیری ارقام کلزا به تنش شوری

            به منظور بررسی تاثیر تنش شوری بر عملکرد و برخی صفات ارقام کلزا، آزمایشی با پنج سطح شوری (0، 3، 6، 9، 12 دسی زیمنس بر متر ) آب دریاچه ارومیه و سه رقم کلزای بهاره (Hyola 401، Hyola 330 و ساری­گل) در سال 1389 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد تبریز انجام گرفت. نتایج نشان داد که شوری اثر منفی معنی­داری بر صفات تعداد خورجین فرعی و اصلی، طول خورجین فرعی و اصلی، وزن خشک تک بوته، روز ت...

متن کامل

عملکرد وش و برخی صفات مرتبط در ارقام مختلف پنبه (Gossypium hirsutum L.) در شرایط گرمسار

به منظورارزیابی و تعیین ارزش زراعی و مصرف VCU (Value for Cultivation and Use) ارقام مختلف پنبه در شرایط گرمسار، در سال‏های 1391 و 1392، آزمایشی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. ارقام مورد ارزیابی ورامین، دکتر عمومی، اولتان، سیلند، تابلادیلا، No.210 ،No.228، Asj.559 و B.557 بودند. در طول فصل رویش عملکرد وش و صفات وابسته به آن اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که ارقام مختلف از...

متن کامل

تنوع ژنتیکی برای جذب سدیم و پتاسیم و غلظت پرولین و قندهای محلول در گونه‌های زراعی پنبه (Gossypium sp.) تحت شرایط تنش شوری

پنبه به‌عنوان دومین محصول متحمل به شوری بعد از جو مطرح است، در جنس Gossypium  گونه‌های دیپلوئید با توجه به منشاء شان تحمل بیشتری نسبت به شوری دارند. به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی تحمل به شوری در گونه‌های مختلف زراعی پنبه و جستجو برای یافتن منابع ژنتیکی متحمل 28 رقم از چهار گونه زراعی جنس Gossypium در قالب 4 آزمایش (دو آزمایش در شرایط تنش شوری و دو آزمایش در شرایط غیر تنش) مورد ارزیابی قرار گرفتند....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی

جلد ۴، شماره ۱۰، صفحات ۹۴-۱۰۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023